Απολογισμός εργασιών προγράμματος εθελοντικής εργασίας,

21 Αυγούστου έως 6 Σεπτεμβρίου 2011,

Άνδρος, 7/9/2011

             

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία την Τρίτη 6/9/2011 το πρόγραμμα εθελοντικής εργασίας της ΕΛΙΞ, σε συνεργασία με το Ερευνητικό Κέντρο Άνδρου, με την υποστήριξη του Δήμου Άνδρου, χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και αντικείμενο, τον καθαρισμό, μερική αναστήλωση, αποτύπωση και σήμανση των σταμνάδικων Παντερλή στην Καλαμιά Ραχών Κορθίου & Ελευθερίου στην Αγ. Μαρίνα Κορθίου Άνδρου. Το πρόγραμμα υποστηρίχθηκε επιστημονικά από τον ερευνητή Γιώργο Σπέη και την αρχαιολόγο Ειρήνη Γαβριλάκη, καθώς και από τους Ευάγγελο Παπαδάκη, μηχανολόγο ηλεκτρολόγο, Σταύρο Βιδάλη, αρχιτέκτονα και φωτογραφικά από τον Αλέξανδρο Μαβή.

Αναλυτικότερα ακολουθούν γενικές πληροφορίες για τους χώρους που έγιναν οι εργασίες καθώς και απολογισμός των εργασιών.
Σταμνάδικο Παντερλή, Καλαμιά Ραχών Κορθίου

Το εργαστήριο, συνάγεται από προφορικές μαρτυρίες πως λειτουργούσε πριν από τον Β¨Παγκόσμιο πόλεμο, χωρίς ωστόσο να έχει εξακριβωθεί η χρονολογία έναρξης λειτουργίας του. Η οικογένεια Παντερλή από το Ρωγό Κορθίου λειτούργησε το εργαστήριο μέχρι το 1946, οπότε και όλα τα μέλη της χάθηκαν από έκρηξη νάρκης. Η λειτουργία του παρατάθηκε για 2 ακόμη χρόνια από το βοηθό τους, Κώστα Ζερτοπούλη, οπότε και διακόπηκε οριστικά. Παρήγαγε μη αλειφωτά κεραμικά χρηστικά αντικείμενα, ενώ άγνωστο παραμένει το κατά πόσο διατήρησε στοιχεία ντόπιας κεραμεικής ή εισαγόμενα. Το 2008 καταγράφηκε για πρώτη φορά.

https://picasaweb.google.com/olgandroscinema/AgRWoH?authuser=0&authkey=Gv1sRgCMaDy7zhyMOm0AE&feat=directlink(για περισσότερες φωτογραφίες)

 

Απολογισμός εργασιών:
Η επίπονη εργασία των εθελοντών είχε ως αποτέλεσμα :

Α. Καθαρισμό του μονοπατιού που οδηγεί στο εργαστήριο.

Β. Καθαρισμό στο χώρο του εργαστηρίου, όπου βρέθηκε ο χώρος που βρισκόταν ο κεραμικός τροχός, ολόκληρα αγγεία (ειδικά κάποια πολύ σπάνια αγγεία που τα χρησιμοποιούσαν σαν θερμοκήπια για φυτώρια) αλλά και αρκετά σπασμένα.

Γ. Καθαρισμό του μονοπατιού που πηγαίνει στη πηγή και το χώρο απ’ όπου έπαιρναν το χώμα για τον πηλό.

Δ. Τοποθέτηση πινακίδων σήμανσης

Σταμνάδικο Μπαρμπά Παντελή Ελευθερίου, Αγ. Μαρίνα Κορθίου

Το εργαστήριο αποτελείται από κτήρια διαφόρων εποχών, ενώ το καμίνι συνιστά τυπικό σιφναίικης τεχνοτροπίας προβιομηχανικό του Αιγαίου. Συνάγεται από προφορικές μαρτυρίες ότι λειτουργούσε την περίοδο κοντά στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, χωρίς να έχει εξακριβωθεί η χρονολογία έναρξης λειτουργίας του. Η οικογένεια που λειτούργησε το εργαστήριο ήρθε στην Άνδρο από τη Σίφνο στις αρχές του 1900 και αρχικά λειτούργησε καμίνι στον οικισμό της Αγ. Μαρίνας, για να μεταφερθεί αργότερα στο εν λόγω εργαστήριο κοντά στον ποταμό. Το εργαστήριο παρήγαγε μη αλειφωτά κεραμικά χρηστικά αντικείμενα, ενώ σταμάτησε τη λειτουργία του την δεκαετία του 1970. Το 2008 καταγράφηκε για πρώτη φορά.

 

https://picasaweb.google.com/olgandroscinema/TdFDnJ?authuser=0&authkey=Gv1sRgCKPVuPil18-S-wE&feat=directlink(για περισσότερες φωτογραφίες)

 

Απολογισμός εργασιών:
Η επίπονη εργασία των εθελοντών είχε τα εξής αποτελέσματα :

Α. Καθαρισμό του μονοπατιού που οδηγεί από τον ποταμό στο εργαστήριο, και από το εργαστήριο στην Αγ. Μαρίνα, καθιστώντας το εκατέρωθεν επισκέψιμο.

Β. Καθαρισμό και διευθέτηση στο χώρο του καμινιού, στο αλώνι και στο μαγκανοπήγαδο.

Γ. Ενίσχυση και αποκατάσταση τοίχου καθώς και πρεκιού πόρτας στο ένα κτήριο του εργαστηρίου, υποστύλωση πρεκιού κτηρίου με πεσσό και ενισχυτικές-υποστυλωτικές λιθοδομές στο καμίνι και στον τοίχο του περιβόλου.

Δ. Αποκατάσταση τοίχου της αυλής του εργαστηρίου και δημιουργία αναβαθμίδων στο χώρο εργαστηρίου.

Ε. Κατασκευή πάγκων και τραπεζιού εργασίας στον περίβολο του εργαστηρίου, περίφραξη και κατασκευή πινακίδων ενημερωτικών & σήμανσης

Και στα δύο εργαστήρια έγιναν σκαριφήματα και σχέδια χώρων και κτηρίων και πάρθηκαν φωτογραφίες κατά τη διάρκεια των εργασιών.

Οι εργασίες που έγιναν ήταν ιδιαίτερα σημαντικές για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων, αναδείχτηκαν οι θέσεις των εργαστηρίων επί βασικών οδών επικοινωνίας του παρελθόντος, ενώ σήμερα φαντάζουν τελείως απόμερα. Μπορεί κανείς να φανταστεί τους αγρότες-πελάτες να περνούν συχνά από αυτά για να πάνε στις δουλειές τους. Επίσης φάνηκε ότι η εργασία στο καμίνι ήταν μια από τις πολλές που έκανε ο αγγειοπλάστης παράλληλα με άλλες αγροτικές. Παραμένει να γίνει αφενός η μελέτη της κεραμικής που έχει βρεθεί για να ταυτιστεί η τυπολογία της, αφετέρου η συγκριτική μελέτη της παραγωγής μεταξύ εργαστηρίων. Ειδικά στα Καλάμια, επειδή ο τεχνίτης ήταν ντόπιος και όχι απ’ τη Σίφνο (όπως συνήθως) μπορεί να αναδειχθούν στοιχεία τοπικών τεχνικών.

Προς τιμήν των εθελοντών διοργανώθηκε τιμητική γιορτή στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κορθίου στην Αγία Τριάδα, με μεγάλη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Ύστερα από σύντομες ομιλίες εκπροσώπων των διοργανωτών φορέων και των επιστημόνων που στήριξαν το πρόγραμμα, οι εθελοντές παρουσίασαν στην κοινωνία της Άνδρου την εμπειρία τους στο νησί. Ο Δήμαρχος Άνδρου έδωσε ονομαστικούς επαίνους στους εθελοντές, ενώ εκ μέρους του Ερευνητικού Κέντρου Άνδρου δόθηκαν αναμνηστικά δώρα στους εθελοντές. Ακολούθησε γιορτή με τοπικά εδέσματα, προσφορά φορέων και ιδιωτών και παραδοσιακή μουσική.

https://picasaweb.google.com/olgandroscinema/__?authuser=0&authkey=Gv1sRgCI_y-6zvquHJ9AE&feat=directlink (για περισσότερες φωτογραφίες)

Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η συμβολή τους στην ολοκλήρωση των προγραμμάτων και απευθύνονται σε αυτούς θερμές ευχαριστίες στους :

Δήμαρχο Άνδρου, Γλυνό Ιωάννη,

Αντιδήμαρχο Κορθίου Τηνιακό Δημήτρη

Δημαρά Κων/νο, διευθυντή Γυμνασίου Κορθίου,

Μπενά Παναγιώτη

Σύλλογο Γυναικών Κορθίου

Μπενά Βάσω, δημοτική Σύμβουλο Κορθίου

Καράλη Ιωάννη

Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κορθίου, Άννα Κουκούτση και Νίκο Χαζάπη

Θωμά Σκαρώνη

Nicolas Studios

Νικολέτα Χρονοπούλου

Δέσποινα Olmprih

ΚΤΕΛ Άνδρου

εργοστάσιο ΣΑΡΙΖΑ

τυροκομείο Ασούτη

Ζαχαροπλαστείο Τζιώτη

Κλεάνθη Γλυνό

Θανάση Καρπούζη

κος Βουραζέρη

Λίνα Δεμαθά

Μάστορης Γιάννης

Ζαγοραίο Νίκο και Σταύρο

Λαούδη Λευτέρη και Άννα

Γάβρα Ηρακλή

Παρλιάρου Μαριέττα

Φρατζέσκο Μπενά

Πανταζή Γιώργο

Καϊρειο Βιβλιοθήκη και την Ειρήνη Δάμπαση για τη φιλοξενία των ευρημάτων
Αρχαιολογικό Μουσείο Άνδρου, κα Κορρέ Μαρία
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Γουλανδρή